Τοπική Βιώσιμη Ανάπτυξη: Προγράμματα και Κοινωνικές Αντιστάσεις
Εξάμηνο: 2o | Επιλογής | ECTS: 7.5
Κατεύθυνση: Φυσικές Καταστροφές - Χωρικές Πολιτικές
Διδάσκοντες: Σαπουντζάκη Καλλιόπη
Αντικειμενικός Στόχος Μαθήματος
Βασικός στόχος του μαθήματος είναι να αναδείξει τις δυνατότητες και τους περιορισμούς που έχουν/αντιμετωπίζουν οι φορείς και οι κάτοικοι συγκεκριμένων τόπων στην Ευρώπη και στην Ελλάδα για να προγραμματίσουν τη τοπική οικονομική και κοινωνική τους ανάπτυξη.
Αντίθετα με τη μοιρολατρία που συχνά καλλιεργείται στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, στο μάθημα θα δοθεί έμφαση σε εφαρμοσμένες τοπικές δράσεις και προγράμματα που είχαν θετικά αποτελέσματα. Ιδιαίτερη σημασία θα δοθεί στα τοπικά κινήματα πολιτών που είτε αντιστέκονται προστατεύοντας τοπικούς πόρους, είτε προχωρούν σε θετικές δράσεις στα πλαίσια μιας κοινωνικής οικονομίας.
Επιπλέον επιδίωξη του μαθήματος είναι να συσχετίσει την τοπική οικονομική ανάπτυξη στην περίοδο της κρίσης με τη βιώσιμη ανάπτυξη (περιβαλλοντική-οικονομική-κοινωνική) και να περιγράψει τις δυνατότητες/ περιορισμούς που έχουν οι δράσεις για βιώσιμη ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο.
Οι διδάσκοντες επιδιώκουν να δώσουν θεωρητικές και κυρίως πρακτικές γνώσεις στους/ις ΜΦ, ικανές για να τους/ις βοηθήσουν στην κατανόηση των προβλημάτων Τοπικής Ανάπτυξης και να τους/ις προετοιμάσει για συμμετοχή σε ομάδες που εκπονούν σχέδια τοπικών παρεμβάσεων και Τοπικά Αναπτυξιακά Προγράμματα (ΤΑΠ).
Περιεχόμενα Μαθήματος
Στα περιεχόμενα του μαθήματος περιλαμβάνονται τα παρακάτω θέματα: Ο ορισμός της τοπικής οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και ο προσδιορισμός της σχέσης της με την περιφερειακή και την αστική ανάπτυξη, η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης γενικά και οι αντιφάσεις της, οι σύγχρονες δυναμικές πρακτικές Τοπικής Ανάπτυξης (ΤΑ) και ο χωρικός καταμερισμός της εργασίας σε περιόδους κρίσης όπως η σημερινή, οι διαφορές μεταξύ ανάπτυξης ενός τόπου και ανάπτυξης σε ένα τόπο, «εκ των κάτω» και «εκ των άνω» αναπτυξιακές παρεμβάσεις, ενδογενής και εξωγενής ανάπτυξη, σύνδεση της ΤΑ με την προστασία του τοπικού περιβάλλοντος.
Η έννοια της τοπικής βιωσιμότητας σε αντιπαράθεση με τον νεοφιλελευθερισμό, «Agenda 21» και Χάρτα Aalborg, εθνικές και Ευρωπαϊκές πολιτικές ΤΑ (πχ Τοπικές Αναπτυξιακές Εταιρείες, Τοπικά Σύμφωνα Ποιότητας και Απασχόλησης, Διευρωπαϊκά δίκτυα συνεργασιών, κα.), Τοπική Ανάπτυξη και φυσικοί πόροι, Τοπική Αυτοδιοίκηση, ΜΚΟ και Τοπική Διακυβέρνηση, άτυπη οικονομία, ευελιξία και τοπικές αγορές εργασίας, κίνδυνοι, αβεβαιότητες και αντίστοιχες μορφές προσαρμογής της ΤΑ, ΤΑ και προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, ο κατά φύλο και κατά εθνότητα διαχωρισμός της εργασίας σε τοπικό επίπεδο, θεωρίες συλλογικής κοινωνικής δράσης, επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, τοπικά κινήματα πολιτών, κοινωνικές αντιστάσεις και θετικές πρωτοβουλίες, ορισμοί της τοπικής κοινωνικής οικονομίας (παραγωγή, διανομή, προστασία περιβάλλοντος, βιώσιμη χρήση τοπικών πόρων).
Πως οργανώνεται ένα ΤΑΠ και παραδείγματα «καλών πρακτικών» και «αδιεξόδων». ΤΑ και κοινωνική αναπαραγωγή σε συνθήκες λιτότητας και κρίσης του κράτους πρόνοιας σε Ελλάδα και ΕΕ.
Διδασκαλία-Αξιολόγηση
Εκτός από την ενεργή συμμετοχή στο μάθημα οι φοιτητές/ριες εκπονούν και παραδίδουν στο τέλος του εξαμήνου σε έντυπη μορφή (αρχείο Word) πρωτότυπη ατομική εργασία έκτασης έως 10.000 λέξεις.
Η εργασία παρουσιάζεται και προφορικά (αρχείο ppt) και η επίδοση της εργασίας στην προφορική και γραπτή μορφή της αποτελεί το 100% του τελικού βαθμού.
Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών
Κατεύθυνση Α’
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ
1o Εξάμηνο | Χειμερινό
- Περιβαλλοντικοί Kίνδυνοι και Aσφάλεια | Υ | 7,5
- Φυσικές Διεργασίες, Κίνδυνοι και Καταστροφές | Υ | 7,5
- Τρωτότητα και Διακινδύνευση: Πρόληψη και Ετοιμότητα | Υ | 7,5
- Κοινωνικές και Οικονομικές Επιπτώσεις των Καταστροφών | Ε | 7,5
- Μέθοδοι Επιστημονικής Έρευνας στη Γεωγραφία | Ε | 7,5
- Θεσμοί και Πολιτικές Ασφάλειας στον Ευρωπαϊκό Χώρο | Ε | 7,5
2o Εξάμηνο | Εαρινό
- Σχεδιασμός Έκτακτης Ανάγκης | Υ | 7,5
- Σχεδιασμός Αποκατάστασης και Ανασυγκρότησης | Υ | 7,5
- Φυσικοί Κίνδυνοι στην Παράκτια Ζώνη | Ε | 7,5
- Τοπική Βιώσιμη Ανάπτυξη: Προγράμματα και Κοινωνικές Αντιστάσεις | Ε | 7,5
- Εφαρμογές Γεωπληροφορικής στη Διαχείριση Καταστροφών | Ε | 7,5
- Εφαρμοσμένη Χωρική Ανάλυση | Ε | 7,5
- Διακυβέρνηση Περιβαλλοντικών Κινδύνων | Ε | 7,5
3o Εξάμηνο | Χειμερινό
- Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία | Υ | 30
Κατεύθυνση B’
ΧΩΡΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
1o Εξάμηνο | Χειμερινό
- Μέθοδοι Επιστημονικής Έρευνας στη Γεωγραφία | Υ | 7,5
- Προγραμματισμός, Ανάπτυξη και Διαχείριση του Χώρου: Θεωρίες και Πρακτικές | Υ | 7,5
- Γεωγραφίες της Παγκοσμιοποίησης | Υ | 7,5
- Μεταναστευτική Πολιτική και Μεταναστευτικές Ροές | Ε | 7,5
- Θεσμοί και Πολιτικές Ασφάλειας στον Ευρωπαϊκό Χώρο | Ε | 7,5
- Ζητήματα Ανισοτήτων και Κοινωνικού Διαχωρισμού στις Ευρωπαϊκές Πόλεις | Ε | 7,5
2o Εξάμηνο | Εαρινό
- Αστική Ανάπτυξη και Πολιτικές Αναδιάρθρωσης | Υ | 7,5
- Περιφερειακή Ανάπτυξη και Πολιτικές | Υ | 7,5
- Ανάπτυξη και Αναδιάρθρωση της Ευρωπαϊκής Υπαίθρου | Ε | 7,5
- Τοπική Βιώσιμη Ανάπτυξη: Προγράμματα και Κοινωνικές Αντιστάσεις | Ε | 7,5
- Εφαρμοσμένη Χωρική Ανάλυση | Ε | 7,5
- Δημογραφικές Προκλήσεις και Προοπτικές | Ε | 7,5
- Μέθοδοι Περιφερειακής Ανάλυσης με Έμφαση στη Χωρική
Οικονομετρία | Ε | 7,5 - Δια-εθνισμός και Ειδικά Θέματα Ανθρώπινης Γεωγραφίας | Ε | 7,5
3o Εξάμηνο | Χειμερινό
- Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία | Υ | 30
Κατεύθυνση Γ’
ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ
1o Εξάμηνο | Χειμερινό
- Μέθοδοι Επιστημονικής Έρευνας στη Γεωγραφία | Y | 7,5
- Εφαρμοσμένη Ανάλυση Γεωγραφικών Δεδομένων με την Αξιοποίηση ΣΓΠ | Y | 7,5
- Ειδικά Θέματα Τηλεπισκόπησης | Y | 7,5
- Χωρικές Βάσεις Δεδομένων | Y | 7,5
2o Εξάμηνο | Εαρινό
- Ερευνητικά Θέματα στη Γεωπληροφορική (Σεμινάριο) | Y | 7,5
- Προγραμματισμός Ανάλυσης Χωρικών Δεδομένων | Ε | 7,5
- Γεωμοντελοποίηση | E | 7,5
- Εφαρμογές Γεωπληροφορικής στη Διαχείριση Καταστροφών | E | 7,5
- Εφαρμοσμένη Χωρική Ανάλυση | E | 7,5
- Μέθοδοι Περιφερειακής Ανάλυσης με Έμφαση στη Χωρική Οικονομετρία | E | 7,5
- Ειδικά Θέματα Εφαρμοσμένης Γεωπληροφορικής στο Γεωπεριβάλλον | E | 7,5
3o Εξάμηνο | Χειμερινό
- Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία | Y | 30
Τελευταίες Ανακοινώσεις – Νέα
Διεύθυνση
Τμήμα Γεωγραφίας
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Λεωφ. Ελ. Βενιζέλου, 70
GR-176 76 Καλλιθέα | Αθήνα
Στοιχεία Επικοινωνίας
Γραμματεία Προπτυχιακού:
t: +30 210 95 49 150
t: +30 210 95 49 151
f: +30 210 95 49 376
E-mail: geosec@hua.gr
Γραμματεία Μεταπτυχιακού:
t: +30 210 95 49 325
f: +30 210 95 49 376
E-mail: geosecpost@hua.gr
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Ο παρακάτω δεσμός οδηγεί στον μητρικό ιστότοπο του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου.