Αντικειμενικός Στόχος Μαθήματος

Η Γεωαρχαιολογία αναφέρεται στην εφαρμογή μεθόδων των επιστημών της γης στην επίλυση αρχαιολογικών προβλημάτων. Σκοπός της είναι η μελέτη της αλληλεπίδρασης του περιβάλλοντος και κοινωνικοοικονομικών συστημάτων της αρχαιότητας με απώτερο στόχο την κατανόηση της παλαιο-γεωγραφίας μιας περιοχής. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι πολλοί και προέρχονται από διαφορετικά γνωστικά πεδία εφαρμογής όπως η γεωμορφολογία, η κλιματολογία, η γεωχρονολόγηση, η στρωματογραφία, η εδαφολογία, η ιζηματολογία, και η γεωοικολογία. Το μάθημα έχει σκοπό να εισαγάγει μερικές από αυτές τις μεθόδους με έμφαση στην αναπαράσταση του αρχαίου τοπίου. Αντικειμενικός στόχος είναι η ο συνδυασμός όλων αυτών των μεθόδων και η παροχή στους μαθητές των δεξιοτήτων εκείνων που θα τους δώσουν την δυνατότητα της μελέτης των παλαιοπεριβαλλόντων και ειδικότερα της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με το περιβάλλον κατά την αρχαιότητα.

Περιεχόμενο Μαθήματος

Εισαγωγικές έννοιες: το πεδίο της γεωαρχαιολογίας – η επιστήμη της αρχαιολογίας. Παλαιοκλιματολογία: παγετώδεις κύκλοι – Το κλίμα του Τεταρτογενούς. Μέθοδοι χρονολόγησης. Βασικές έννοιες της γεωαρχαιολογίας: φυσικά ιζήματα – παλαιοεδάφη – ανθρωπογενή ιζήματα – διαδικασίες σχηματισμού των αρχαιολογικών θέσεων – στρωματογραφία. Ο άνθρωπος και το περιβάλλον κατά την προϊστορία. Παλαιοπεριβαλλοντική αναπαράσταση: δείκτες παλαιοπεριβαλλοντικών αλλαγών – παγετώδη και περιπαγετώδη περιβάλλοντα – αιολικά περιβάλλοντα – λίμνες – αλλουβιακά περιβάλλοντα – παράκτια περιβάλλοντα – σπήλαια και βραχοσκεπές.

Διδασκαλία-Αξιολόγηση

Οι μέθοδοι διδασκαλίας αποτελούνται από 3 ωρες παραδόσεις θεωρίας σε εβδομαδιαία βάση. Περιλαμβάνονται επίσης συνολικά 3 ώρες εργαστηριακών ασκήσεων στα πλαίσια της θεωρητικής παράδοσης και αναφέρονται στην μακροσκοπική αναγνώριση και περιγραφή των φυσικών και ανθρωπογενών ιζημάτων καθώς και των παλαιοεδαφών, και τεχνικών μικροσκοπίας στη ανάλυση ιζημάτων. Η βασική μέθοδος αξιολόγησης είναι η γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου (3 ώρες).